In gesprek met mezelf!

‘Techniek blijft mensenwerk, net als onze toekomst’ 

Toen ik mijn podcastserie startte, deed ik dat in eerste instantie om de pareltjes van andere duurzame doeners en denkers met jullie te delen. Om jullie mee te nemen in mijn zoektocht en audio-avontuur. Ik stond er nog niet bij stil dat ik zelf natuurlijk ook heel wat waardevolle ervaringen heb opgedaan. En hoe spannend ik het ook vind om mezelf meer bloot te geven, heb ik toch besloten mijn persoonlijke inzichten de wereld in te slingeren via dit platform (hoeraatje voor mezelf!).

 

Dus…ben je op zoek naar handvaten om duurzaamheid binnen je organisatie te versnellen? Naar tools om innovatieve ideeën op tafel te krijgen? Of naar manieren om je team mee te krijgen? Luister dan vooral naar mijn podcast, waarin ik dieper in deze thema’s duik. Of laat een van de andere podcasts uit de serie door de speakers schallen. Ze staan stuk voor stuk bomvol concrete tips voor iedereen die duurzaamheid stevig binnen de organisatie wil verankeren.

 

Liever lezen? Op deze plek heb ik enkele fragmenten uit mijn podcast in tekst gegoten. Zoals in mijn blog, waarin ik uit de doeken doe waarom ik als kind groot fan was van Chriet Titulaer, welke stappen ik heb gezet in studie en carrière en wat ik nu eigenlijk de hele dag doe als sociaal ingenieur. Ook heb ik drie tips voor persoonlijk leiderschap en vijf sociaal innoverende tips voor organisaties op een rijtje gezet.

 

Dus beluister de podcasts, lees de artikelen over de podcasts of stuur me een berichtje. Dan praten we samen verder!

Stel je eens voor…

Je zit in een grote zaal naast een onbekende. Ik sta op het podium en vraag je om je ogen te sluiten. Vervolgens spoor ik je aan om op de tast de handen van de onbekende naast je te zoeken. En om jezelf voor te stellen. Eng? Beetje wel, ja. Maar wat gebeurt er eigenlijk op zo’n moment?

Jij en de onbekende naast je worden samen uit balans gebracht. Gedwongen om op een andere manier contact te maken. Het is nieuw, een beetje ongemakkelijk en er wordt ongetwijfeld zenuwachtig gelachen in de zaal.

Dat is wat ik als sociaal ingenieur dagelijks doe: mensen helpen om uit hun veilige comfortzone te stappen. Even terug naar de basis, om vanuit een nieuwe positie elkaar te ontmoeten en tot nieuwe inzichten te komen. Ik schep er plezier in om de dingen soms een beetje anders te doen. Om te prikkelen, zodat onverwachte ideeën naar de oppervlakte borrelen. En tot bloei kunnen komen.

Behang krabben

Waar dat vandaan komt? De kiempjes voor mijn huidige werk ontsproten stiekem al tijdens mijn vroege kinderjaren. Ik was zo’n kind dat het behang los krabde om te ontdekken wat erachter zat. Een nieuwsgierig Aagje, dus. Maar wel eentje die zich al snel realiseerde dat techniek in die drang naar uitpluizen kon voorzien. Zo sloot ik me aan bij Technica 10, een hobbyclubje voor jonge meiden waar je leerde lassen, foto’s te ontwikkelen en proefjes doen. Ook creëerde ik cassettebandjes vol met zelfverzonnen radio-uitzendingen met de hit van toen.

En waar vriendinnetjes wegzwijmelden bij boybands, was mijn held uit ietwat ander hout gesneden. Wegzwijmelen deed ik niet bij ‘m, maar een authentiek voorbeeld was hij wel: Chriet Titulaer! Nog steeds vind ik hem een groot innovator en dan niet eens zozeer door technische snufjes, maar vooral door zijn talent voor het organiseren van samenwerkingen tussen bedrijven. Een talent dat ik zelf later ook zou ontwikkelen en inzetten bij mijn werk als sociaal ingenieur.

Mens en techniek

Nieuwe dingen creëren was dus écht mijn ding. Vanuit het verlangen om ‘samen iets moois te maken’ ging ik bouwkunde studeren. Een toffe tijd en mooi vak, maar helaas bleek de sector traditiegetrouw erg traditioneel en wilde ik meer. Mijn nieuwsgierigheid dreef me naar de studie Technologie en Innovatie aan de TU Eindhoven en jawel. Dit was het helemaal! De combinatie van mens en techniek was leuk en ik kon er mijn technisch en sociaal ei volledig in kwijt. Na mijn studie kwam ik, via het duurzaam inkopen, terecht in de woningcorporatiesector en volgden verschillende uitdagende werkervaringen en werkplekken.

Zo werkte ik bij Woonbron aan de ontwikkeling en implementatie van duurzame innovaties. En bij samenwerkingsverband van brabantse woningcorporaties werkten we aan klantgestuurd renoveren. Hoe denk je met en vanuit de bewoners? In plaats van dat je plannen hapklaar voorschotelt? Natuurlijk zijn ideeën van professionals goed bedoeld, maar ze stuiten vaak op veel weerstand van bewoners. Vooral wanneer er duurzaamheidsmaatregelen in het spel zijn. Wij draaiden het top-downproces om, zodat processen sneller werden en bewoners en bouwpartners constructiever samenwerkten, maar vooral zodat het leuker werd.

Persoonlijke transformatie

Voor mijzelf was dit een omslagpunt. Want wat wilde ik nu eigenlijk? Waar lag mijn bevlogenheid? En waar haalde ik voldoening uit? Allereerst besloot ik, heel primair, om meer vanuit mijn gevoel en mijn lijf te leven. Vervolgens besefte ik dat ik mijn tijd en energie wilde stoppen in anderen die dezelfde duurzame reis als ik wilden ondernemen. Dat resulteerde in de oprichting van Duurzaam Vlechtwerk, waarmee ik klanten help met innovatie- en duurzaamheidvraagstukken.

Een van mijn belangrijkste stokpaardjes? Dat je nergens bent zonder de mens. Techniek blijft mensenwerk en ik wil dat er in de transitie waar we voor staan meer aandacht is voor de mens en haar relaties. Dat betekent dat we medewerkers moeten betrekken bij de vraagstukken die binnen de organisatie of sector spelen. In traditionele organisaties komen de ideeën van de directie en/of het management waarna ze vertaald worden naar de werkvloer. Maar die bedenkers staan niet op de werkvloer. De medewerkers wél.

Sociaal kapitaal

Daarom werken sociaal ingenieurs als ik precies andersom. Ik haal het sociaal kapitaal op uit organisaties, begeleid teams op het gebied van ketensamenwerking en duurzaamheid en train groepen richting een duurzame mindset. Duurzame omwentelingen vergen een hoop flexibiliteit en het is vaak moeilijk om vertrouwde patronen te doorbreken. Daar help ik bij.

Dat doe ik uiteraard altijd met oog voor de waarde en de inbreng van medewerkers. Ideeën om slimmer of beter te werken worden tenslotte vaak op de werkvloer bedacht. Maar dan moeten we er wel naar luisteren. En dan heb je soms, zomaar opeens, een werkbare oplossing in handen die direct kan worden ingezet. Eentje die door de hele organisatie, van boven naar beneden, wordt gedragen.

Vuurtjes aanjagen

Mijn missie en zoektocht? Die zijn in essentie niet veranderd sinds de kleine Jetske het behang van de muren trok. Ook nu pel ik het oude, verschoten behang van bedrijfsmuren af en beleef ik altijd weer een geluksmomentje als ik ontdek wat voor stevig fundament daarachter schuilgaat.

Voor mij is er niks leuker dan vuurtjes signaleren en aanjagen. Om organisaties te inspireren duurzamer te denken en te doen. En om dat, boven alles, samen op te pakken. Niet alleen techniek is mensenwerk, ook de toekomst is dat. Laten we samen bouwen aan een mooier, duurzamer en beter Nederland!

Ontwikkel je veranderspier

Als mens zijn we niet gemaakt om te veranderen. Niet al te snel, in ieder geval. De evolutie neemt er doorgaans aardig zijn tijd voor om maar het miniemste stukje mens of dier aan te passen aan de omstandigheden. In deze hectische tijden moet het echter allemaal wat sneller. Dat stuit, logischerwijs, op weerstand: onze primaire drive is er tenslotte op gestoeld om onze soort en onze omstandigheden te behouden zoals ze zijn.

 

De oplossing? Trainen, trainen en nog eens trainen. Daarbij doel ik niet op lijf en leden, alhoewel je van een beetje yoga aanzienlijk opknapt. Maar daarbij doel ik vooral op je mentale veranderspier. Wanneer heb jij voor het laatst iets nieuws gedaan, gezien of geleerd? Wanneer heb je voor het laatst een goed boek gepakt in plaats van de avond al zappend langs Netflix door te brengen? Of jezelf opgegeven voor een cursus dans, fotografie of pottenbakken? Blijf jezelf prikkelen en uitdagen. Dat kan al met iets simpels, zoals tandenpoetsen met de andere hand of het nemen van een gekke sluiproute naar je werk of de winkel.

 

Beweeg vanuit ontspanning

Vallen is een kunst. Als je gespannen bent tijdens je val, breken je botten makkelijker. Je moet dus losjes vallen om ongebroken weer op te kunnen staan. Spanning kan zich ook in je lijf vastzetten als je gestrest bent. Ooit las ik in een krantenkop over ‘arme mensen die domme keuzes maken’. Het kwam nogal denigrerend over, totdat ik begreep wat er bedoeld werd: als je in de stressstand zit, denk je vanuit de korte termijn. Je bent alleen maar bezig met brandjes blussen en hebt geen zicht meer op de uiteindelijke consequenties van je beslissingen.

 

Zorg er dus voor dat je niet in die stressstand belandt. Gun jezelf ontspanning, gooi er een vleugje humor in en behoud een helder hoofd om die resultaten op de langere termijn te bereiken. Wat ontspant jou, waar haal je plezier uit en wat heb je nodig om je hoofd en lichaam los te weken uit een stressvolle situatie? Probeer daar meer bij stil te staan en je zult merken dat je weer positief in beweging komt.

Jij bent de kapitein van jouw leven

Wat vind ik fantastisch om te doen? Wat zou ik graag nog willen leren? En wat zou ik graag nog willen ervaren? Dat zijn de drie vragen die ik gebruik als kompas bij mijn dagelijks werk. Ik gebruik die drie vragen omdat ik het belangrijk vind dat ik niet door blijf jakkeren in werkzaamheden waar ik geen vreugde uit haal. Niet dat dit tot nu toe is gebeurd, maar ik denk dat iedereen zich hiervan bewust van zou moeten zijn. Ik vind innovatie en verandering namelijk heel erg leuk, maar ze moeten wel bijdragen aan mijn kwaliteit van leven. Pas dan kan ik de passie en het plezier opbrengen om het door te geven aan anderen. Verbeter de wereld, begin bij jezelf, toch?

 

Kom je er zelf niet uit? Zoek hulp! Dat doe ik ook en dat is niks om je voor te schamen. Zo laat ik me begeleiden door Mabel en Crystal van ‘The New Business Women’ en door Floor Daver, die mij ondersteunt met persoonlijk leiderschap en teamcoach-vaardigheden. Ook Marlon Huysmans helpt mij met het versterken van mijn vrouwelijk leiderschap in de vastgoedsector. Die samenwerkingsverbanden zijn voor mij heel belangrijk om te blijven groeien en mijn levensenergie te vergroten.

 

Kortom: train die veranderspier, beweeg vanuit ontspanning en heb het lef om de kapitein van je leven te zijn!

Stop energie in de enthousiasteling

Natuurlijk wil je breed draagvlak creëren, maar staar je niet blind op onwillige medewerkers, teams of vestigingen. Steek in plaats daarvan meer energie in de enthousiastelingen. Zij zorgen ervoor dat jouw verhaal en jouw plannen rond gaan zingen. Zodat uiteindelijk steeds meer mensen aan boord springen.

 

Gebruik creatieve werkvormen

Organiseer hackathons, LEGO Serious Play, innovatiespellen, festivals en werkvormen rondom design thinking. En zet jonge game changers in die medewerkers helpen om uit hun comfortzone te komen. Serena Scholte vertelde in haar podcast alles over hoe zij met biomimicry en hackathons innovatieprocessen begeleidt.

 

Bouw luchtkastelen

Stop met overtuigen, start met verleiden. Hoe klinkt het als je overal een ‘ja, maar…’ inbouwt? Niet erg motiverend, inderdaad. Doe eens gek en maak tijdens projecten ruimte om alle mogelijke luchtkastelen de revue te laten passeren. Resultaat? Het energieniveau rijst de pan uit en iedereen heeft zin om aan de slag te gaan.

 

Gebruik het gouden breekijzer

Innoveren doe je niet alleen en een project is niet in een model te gieten. Gebruik dus een gouden breekijzer: stel vragen, ga de dialoog aan en daag afdelingen uit. Wrik los wat je nodig hebt. En start samen met een stel enthousiastelingen een ‘ondergrondse guerrilla’: buiten de reguliere rollen en locaties om. Zo creëer je verbinding en samenwerking die écht wat kan veranderen.

 

Onderzoek, vraag en luister

We werken sneller, spenderen meer tijd op sociale media en hebben allerlei slimme tools om ons efficiënter te maken. Maar welk effect heeft dit op ons vermogen tot samenwerking? Blijf dus nieuwsgierig naar de ander. Ga in gesprek en ondersteun de ideeën van je teams. En zet je medewerkers in op hun kracht en motivatie. Vaak komen dan onverwachte parels bovendrijven. Saskia Mulder en Geanne van Arkel gaven daar in hun podcasts mooie tips voor.

‘Niet iedereen kan een briljante uitvinder zijn. Zo’n onbevreesde pionier, die zomaar iets compleet nieuws doet en op de troepen vooruit loopt. Dat is niet erg, daar hebben we er ook helemaal niet zoveel van nodig. Wat we wél nodig hebben, zijn duurzame en wakkere volgers. Mensen die alert zijn, die aanvoelen wat belangrijk is en die mee willen denken en doen. En die zo de briljante ideeën van pioniers verder brengen, zodat ze kunnen uitgroeien tot iets groots!