De onhoudbaarheid van fossiele brandstoffen is zichtbaarder dan ooit. Niet alleen helpen we het klimaat ermee naar de knoppen, we financieren er ook een oorlog mee in Oekraïne. Tijd voor tegengas, dus!
In het kader van #dagtegengas sprak ik drie bevlogen ‘tegengassers’ die allemaal op eigen wijze hun steentje bijdragen. We spraken niet alleen over de noodzaak van minder CO2-uitstoot, maar ook over handige tips & tricks om je woning en dagelijkse gewoonten te verduurzamen. Duurzaamheid is tenslotte niet alleen een zaak voor overheden en bedrijven, maar ook voor jou.
Want ook wij, de consumenten en de ‘klimaatprutsers’ die soms geen idee hebben waar te beginnen, kunnen een verschil maken. Van tochtstrip tot zonnepaneel en waterbesparende douchekop, verduurzamen is makkelijker dan je denkt.
Even voorstellen!
- Norbert Schotte is duurzame innovator by day and Gideon by night. Als medeoprichter van Gideon – Building Transition Tribes helpt hij bouwbedrijven die willen verduurzamen. En als transitiemaker bij Alba Concepts treedt hij op als duurzaamheidsadviseur bij vastgoedprojecten. Zo wil hij de noodzakelijke transitie in de bouwsector helpen versnellen zodat de klimaatdoelstellingen gehaald worden. Want tja, die bouwsector is bijna door hun CO2-budget heen!
- Gwen Jansen is energie-expert bij Milieu Centraal en producent en presentatrice van de Green Make Over bij SBS6, een programma waarmee ze mensen helpt hun huis en leefstijl te verduurzamen. Van de vergadertafels naar de keukentafels toe, dat is haar motto. Ze is ervan overtuigd dat mensen echt wel willen, maar dat ze vaak niet weten hoe. Met praktische en positieve ondersteuning laat ze zien hoe duurzaam leven ook aantrekkelijk kan zijn. Want als mensen zien wat er allemaal kan, gaan ze vanzelf stappen zetten.
- Nicolaas Veltman is een onafhankelijk energieregisseur en procesmanager. Hij adviseert gemeenten hoe zij de bestaande particuliere woningvoorraad in hun gemeenten duurzaam, energiezuinig en vooral toekomstbestendig kunnen maken. Zelf is hij superblij met zijn sedumdak vol plantjes en bloemetjes: goed voor de bijen en de biodiversiteit in de leefomgeving!
Welke tips hebben jullie voor mensen die willen verduurzamen?
Norbert
‘Alles is afhankelijk van het huis waarin je woont. Als je in een corporatiewoning uit de jaren zestig woont die zo lek is als een mandje, kun je beter starten met kierdichting. Daar ligt dan je eerste prioriteit. Dus kijk kritisch naar je woning en waar je het snelst op energie kunt besparen. Een low-tech hulpmiddeltje? Steek een kaarsje aan en ga langs je ramen, kozijnen en deuren. Als je het vlammetje ziet flakkeren, kan dat duiden op een ‘lek’. Ga vervolgens naar de bouwmarkt, koop tochtstrips en ga lekker aan de slag. Simple as that. Heb je nog radiatoren aan de muur? Plak dan radiatorfolie bij de muur, anders ben je je muur aan het verwarmen in plaats van je woning. En investeer in een energiebesparende douchekop. Warm water kost ontzettend veel gas en met een gemiddeld gezin van vier mensen kun je tot vijfhonderd euro per jaar besparen door een simpele, waterbesparende douchekop aan te schaffen. Hoe makkelijk wil je het hebben? En het voelt nog steeds alsof je onder een regendouche staat!’
Gwen
‘Mijn allergrootste winst zat in de kruipruimte. Je vergeet dat ding vaak, maar je moet er voor de grap gewoon eens inkruipen om te zien hoe nat het daar is. Al die kilte komt via je vloer je huis binnen. Als je je kruipruimte isoleert, heb je al een enorme verbeterslag te pakken. Maar er zijn ook veel kleine dingetjes die heel wat opleveren. Zet de verwarming niet hoger dan 19 graden en ‘s nachts op 15 graden als je geen vloerverwarming hebt en anders op 17 a 18 graden. Verwarm alleen de ruimtes waar je bent en doe de deuren dicht zodat de warmte niet onnodig wegvliegt. En… douche niet langer dan 5 minuten. Je kan ook ventilatoren onder je verwarming plaatsen zodat je je huis gerichter verwarmt en schaf een energiemeter aan. Als je ziet hoeveel je daadwerkelijk verbruikt, schrik je echt. En dan laat je het wel uit je hoofd om zomaar een lamp te laten branden of de verwarming een graadje hoger te draaien. Kijk, we wonen allemaal in een woning en verbruiken allemaal energie. In die zin zijn we allemaal een beetje klimaatprutsers. Maar het kan écht stukken energiezuiniger als we een beetje opletten.’
Nicolaas
‘Ga eerst op zoek naar wat je allemaal in je woning kunt verbeteren. Is je dak nog niet geïsoleerd? Dat is serieus een no-brainer. Warmte stijgt op en vliegt naar buiten, dat is allemaal energieverlies. Onderwerp ook je spouwmuren en je vloer aan een inspectie en check of je kieren zijn afgetimmerd. En vergeet je ventilatie niet. Een toekomstbestendig huis is niet alleen energiearm, maar ook gezond. Dat vraagt om aardige investeringen, maar je kunt het gelukkig prima in kleine stappen doen. Zodat je uiteindelijk toch bij een alternatief voor die oude cv-ketel op zolder aankomt. Zo’n hybride waterpomp heeft een lagere temperatuur, maar kan je huis prima verwarmen als het goed geïsoleerd is. Ook een inductieplaat en een zonneboiler, zodat je ketel niet van tien naar vijfenzestig graden hoeft te springen, schelen ontzettend veel op de gasrekening. Vorig jaar heb ik 1500 kilowattuur minder verbruikt dan ik heb opgewekt met mijn zonnepanelen en mijn gasrekening was slechts 500 kubieke meter. Dan heb je zo’n hybride warmtepomp zo terugverdiend.’
Voor de gevorderde klimaatprutser!
Voor iedereen die alle kieren heeft gedicht, de gaskraan zoveel mogelijk heeft dichtgedraaid en het dak vol heeft liggen met zonnepanelen: denk eens aan een biosolarroof! De combinatie van zonnepanelen en een groen dak zorgt niet alleen voor meer energieopbrengst, het draagt ook bij aan een gezondere biodiversiteit. Daarnaast kun je er ook water mee bergen voor droge periodes. Geen overbodige luxes in de droge, hete zomers die ons steeds vaker te wachten staan!
De vijf effectiefste verduurzamingsmaatregelen
- Isoleren, isoleren, isoleren: voordat je ook maar denkt aan een hybride warmtepomp, zorg je eerst dat je kruipruimte, spouwmuren, dak en vloer goed geïsoleerd zijn.
- Ramen: de meeste moderne huizen hebben al dubbel glas, maar veel mensen schrikken terug voor HR++- of driedubbel glas. Jammer, want de isolatiewaarde is stukken beter en je hebt veel minder last van kou of geluidsoverlast.
- Zonnepanelen: niks fijner dan een wasje draaien met zelfopgewekte zonne-energie, toch? Zo verlaag je binnen no-time je energierekening en de investering heb je binnen tien jaar terugverdiend.
- Warmtepomp: oké, een warmtepomp is een serieuze investering. Maar ook een warmtepomp heb je relatief snel terugverdiend en je bespaart er ontzettend veel gas mee. Laat je adviseren over het type warmtepomp dat bij jouw situatie past en over de subsidieregelingen.
- Zonneboiler: enig idee hoeveel energie het kost om onder zo’n hete douche te gaan staan? Met een zonneboiler hoeft je ketel niet zo hard te werken omdat de zon je water, en eventueel de radiatoren van je cv, verwarmt. Ook voor een zonneboiler krijg je subsidie.
Wat je ook doet: laat je adviseren door een duurzaamheidsadviseur! Die weet precies wat de effectiefste combinaties zijn en wat in jouw situatie het beste zou passen.
Norbert
‘Sinds begin 2023 hebben we als Nederland een CO2-budget van nog maar ~650 megaton. Als we niets veranderen, is dat CO2-budget over zeven jaar op. We moeten dus alles op alles zetten om onze uitstoot te verminderen. Ook als gewoon mens kun je impact maken. Daarnaast is verduurzaming gewoon slim, los van alle milieutechnische en geopolitieke redenen. Je woningwaarde verhoogt namelijk met zo’n 2.5 procent op het moment dat jij besluit zonne-energie op te gaan wekken. Dus ga aan de slag!’
Gwen
‘Er is ontzettend veel hulp beschikbaar voor mensen die thuis energie willen besparen. Steeds meer gemeenten en organisaties bieden energiehulp thuis aan om jou hierbij te helpen. Gratis en voor niets. Zo kan je samen met een energiecoach thuis kijken waar je nog winst kan behalen zodat je daarna zelf aan de slag kan maar er zijn ook energiefixers die op afspraak langs komen bij jou thuis en installeren producten die de energierekening direct verlagen. Via deze link op www.milieucentraal.nl kan je je postcode intikken en dan zie je direct welke organiaties bij jou in de buurt jou kunnen helpen.’
Nicolaas
‘Verduurzamen begint aan de keukentafel. Gewoon, met zijn allen de rekeningen doornemen en kijken waar de pijnpunten liggen. Maak je je zorgen over je energieverbruik? Neem dan contact op met je gemeente, vaak zijn er echt wel middelen om je te helpen. Zoals een energiemaatwerkadvies en landelijke subsidies voor zonnepanelen, het isoleren van je spouwmuur en hybride warmtepompen. Uiteindelijk is het beste klimaatakkoord het akkoord met jezelf. Het hoeft niet allemaal meteen, kleine stapjes zijn ook prima. Dan ontdek je vanzelf hoe leuk en lonend verduurzamen is.’
Beluister de Podcast Duurzaamheid #HOEDAN?! hier
Wil je geen Podcast Duurzaamheid #HOEDAN?! missen?
Abonneer je dan hier via Apple Podcast.
Vind je deze Podcast waardevol? Beoordeel dan via Apple Podcast.